12 Μαρτίου, 2025
Thessaloniki, GR 19 C

Ποια ειναι η διαφορά των μετρήσεων PM2.5 & PM10 με τους διάφορους Air Quality Indexes ?

Οι μετρήσεις PM2.5 και PM10 αφορούν τη συγκέντρωση αιωρούμενων σωματιδίων (Particulate Matter) στον αέρα, αλλά έχουν διαφορετικά μεγέθη:

  • PM2.5: Σωματίδια με διάμετρο έως 2,5 μικρόμετρα. Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα γιατί μπορούν να εισχωρήσουν βαθιά στους πνεύμονες και ακόμη και στην κυκλοφορία του αίματος.
  • PM10: Σωματίδια με διάμετρο έως 10 μικρόμετρα. Είναι λιγότερο επικίνδυνα από τα PM2.5, αλλά εξακολουθούν να επηρεάζουν την αναπνευστική υγεία, ειδικά σε άτομα με προϋπάρχοντα προβλήματα.

Διαφορά με τους Air Quality Indexes (AQI)

Οι Air Quality Indexes (AQI) είναι δείκτες που μετατρέπουν τις συγκεντρώσεις των ρύπων (όπως PM2.5 & PM10) σε μια αριθμητική κλίμακα που υποδηλώνει τον βαθμό ρύπανσης και τις επιπτώσεις στην υγεία.

Διαφορετικές χώρες χρησιμοποιούν διαφορετικούς δείκτες AQI, όπως:

  • US AQI (ΗΠΑ)
  • CAQI (Ευρώπη)
  • AQI Κίνας, Ινδίας κ.λπ.

Πώς σχετίζονται τα PM2.5 & PM10 με τον AQI;

  • Οι AQI δείκτες υπολογίζονται βάσει συγκεντρώσεων PM2.5 και PM10, μαζί με άλλους ρύπους (π.χ. NO₂, O₃, CO).
  • Συνήθως, ο υψηλότερος από τους AQI υπολογισμούς των διαφορετικών ρύπων καθορίζει τη συνολική ποιότητα του αέρα.
  • Οι κλίμακες AQI είναι χωρισμένες σε χρωματικές ζώνες (π.χ. πράσινο = καλό, κόκκινο = επικίνδυνο).

Σε πρακτικό επίπεδο, οι δείκτες AQI είναι πιο εύκολοι στην κατανόηση από τις μετρήσεις PM, καθώς περιλαμβάνουν οδηγίες για το πώς να προστατευτεί κάποιος σε περιόδους υψηλής ρύπανσης.

Πάμε να δούμε τους διαφορετικούς δείκτες:

CAQI – Κοινός Δείκτης Ποιότητας Αέρα

Ο CAQI δημιουργήθηκε με σκοπό τη διευκόλυνση της σύγκρισης της ποιότητας του αέρα σε όλη την ΕΕ και την ενημέρωση των πολιτών για τους κινδύνους που προκύπτουν από εξαιρετικά υψηλά επίπεδα ρύπανσης. Πώς υπολογίζεται ο δείκτης ποιότητας του αέρα; Είναι ένας αριθμός σε κλίμακα από 0 έως 100, όπου όσο υψηλότερος είναι ο αριθμός, τόσο χειρότερη είναι η ποιότητα του αέρα. Ο δείκτης χωρίζεται περαιτέρω σε ωριαίες και ημερήσιες εκδόσεις και διαχωρίζεται επίσης ανάλογα με το σημείο όπου γίνονται οι μετρήσεις («παραδρόμια» έναντι «υπόβαθρου»).

Οι δύο υποχρεωτικές μετρήσεις για τον δείκτη CAQI «παραδρόμιου» είναι το NO₂ και το PM10 (αιωρούμενα σωματίδια με διάμετρο μικρότερη ή ίση των 10 µm), ενώ για τον δείκτη «υπόβαθρου» απαιτείται επίσης το O₃. Οι πέντε ποιοτικές κατηγορίες που αντιστοιχούν στον δείκτη κυμαίνονται από «πολύ χαμηλή» για τιμές από 0 έως 25 έως «πολύ υψηλή» για τιμές που ξεπερνούν το 100.


AQI – Δείκτης Ποιότητας Αέρα

Παρόμοια με τον CAQI, ο AQI αναπτύχθηκε από τις ΗΠΑ για την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ξεκίνησε το 1968 και η μεθοδολογία του εξελίσσεται συνεχώς από τότε. Ο AQI χωρίζεται σε έξι κατηγορίες και είναι ένας αριθμός σε κλίμακα από 0 έως 500. Γενικά, επίπεδα κάτω από 50 αντιπροσωπεύουν καλή ποιότητα αέρα, ενώ επίπεδα άνω των 300 θεωρούνται επικίνδυνα.

Ο AQI περιλαμβάνει περισσότερα συστατικά από τον CAQI, συγκεκριμένα πέντε: PM, O₃, CO, SO₂ και NO₂. Ο δείκτης υπολογίζεται χρησιμοποιώντας τις μετρούμενες συγκεντρώσεις και τα καθορισμένα όρια των ρύπων, με την υψηλότερη τιμή να εφαρμόζεται. Σε περιοχές όπου μετρώνται πολλαπλοί ρύποι, αναφέρεται η πιο κυρίαρχη τιμή. Ο Οργανισμός Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) κοινοποιεί τον AQI στο κοινό μέσω της ειδικής του ιστοσελίδας, AirNow.